25 mrt 10 inzichten om mensen aan te zetten tot duurzaam gedrag
Hoe kun je supporters werven voor een groenere toekomst. Meer dan duizend duurzaamheidsdenkers kwamen samen voor het Springtij Forum op Terschelling om te broeden op maatregelen. Dianne Potters en Ingrid Mesman zetten 10 concrete inzichten op een rij:
1. Verandering werkt als een Rubiks cube Bekijk duurzaamheid niet eendimensionaal, maar onderzoek de hele keten achter je duurzame product. Neem zoveel mogelijk aspecten mee en wordt ‘360 graden duurzaam’: natuurlijk, biologisch, recycled, fair gemaakt, schoon vervoerd en circulair verpakt.
2. Think big, act small De wereld. De natuur. Het klimaat. De samenleving. Grote begrippen die het voor ons heel gemakkelijk een ‘ver van mijn bed show’ maken als het over duurzaamheid gaat. (‘Zo groots en niet te bevatten, dat ik er als minuscuul schakeltje toch niets aan kan veranderen.’) Mensen zijn vaak banger voor de oplossingen dan voor de problemen. Je weet immers wat je hebt, maar niet wat je krijgt. Denk daarom in hapklare brokken, als je een grote groep mensen in beweging wilt krijgen. Breng een groot probleem terug naar de menselijke maat en kom met makkelijke, tastbare en relevante oplossingen die binnen ieders handbereik liggen.
3. Belonen loont Wat motiveert mensen om zich achter duurzame beslissingen te scharen? Leg iemand in een sociale huurwoning maar eens uit waarom het in zijn of haar voordeel is om van het gas af te gaan als dat tegelijkertijd betekent dat er gerenoveerd, verhuisd of in huurprijs verhoogd moet worden. Ook al gaat iemand er uiteindelijk door een lagere energierekening financieel op vooruit, de weerstand is al geboren bij de aankondiging. Begrip, tijd en aandacht zijn bij complexe verandering en vernieuwing de grootste beloning. Investeer in persoonlijke communicatie; maak ingewikkeld simpel en vergeet niet om samen de voordelen en successen vieren.
4. Duurzaamheid is voor de rijken Wie zijn die mensen die uit vrije wil kostbare, duurzame beslissingen nemen? De groep principiële diehards die zich van alles ontzeggen om te kunnen investeren in duurzaamheid is niet zo groot. Dan heb je nog de happy few; de mensen met een dikke portemonnee, Tesla, warmtepomp en Veja-sneakers, die hun voedsel kopen bij de Ekoplaza. Veel groter is de groep mensen die wel wat anders aan het hoofd heeft: de middenklasse. De kapper, de bouwvakker, de verpleegkundige, de buschauffeur en de leraar. Naast de kleine dingen die zij zelf kunnen doen (zoals afval scheiden en een eigen tas meenemen naar de supermarkt), doen wij namens al deze mensen een beroep op de grote bedrijven. Maak duurzaam het nieuwe normaal! Maak biologisch, fair, recycled en circulair beschikbaar en betaalbaar voor iedereen.
5. Join forces Verandering en vernieuwing ontstaat vaak vanuit één individu. Jong of oud, man of vrouw, rijk of arm. Dit informeel leiderschap is altijd puur, klein en persoonlijk. We kunnen deze aanjagers faciliteren om hun eigen omgeving te mobiliseren om een slim netwerk uit te bouwen. Om vanuit enthousiasme anderen te inspireren om in beweging te komen. Want alleen samen kunnen we de haalbaarheid van verandering vergroten en versnellen. Zorg hierbij voor een heldere en haalbare stip op de horizon waar veel mensen zich bij kunnen aansluiten.
6. Vrije wil Je moet dit, je moet dat. We moeten al zoveel. Hoe kun je mensen bereiken die weerstand hebben tegen verandering? Hoe zou het zijn als we mensen niet meer willen overtuigen van onze mening en gedachte; van ons gelijk. Dat we de gedachte loslaten: wat ik doe is logisch en de ander moet volgen en veranderen. Maar om anderen te inspireren om uit eigen overtuiging mee te doen aan een positieve verandering is neutraliteit nodig. De vrije wil van mensen, hoe klein ook, is zoveel effectiever dan alles wat van bovenaf door de strot geduwd wordt. Het beklijft, wordt eigen en persoonlijk. Op zoek naar de neutrale aanjagers!
7. Zet je oren open Als duurzame koploper kun je niet alleen bezig zijn met het zenden van je eigen boodschap, ook al doe je dat op een neutrale manier en vanuit inspiratie. Verplaats je vooral ook in de ander, diegene die er juist geen oren naar heeft. Kom uit je groene bubbel en hoor een ander geluid, luister naar de weerstand. Daar ligt geen probleem, daar ligt een oplossing. Want zelfs de meest fervente klimaatscepticus heeft misschien meer met jou gemeen dan je in eerste instantie denkt. En op die inzichten kun je samen verder denken, discussiëren en tot relevante oplossingen komen.
8. Blije bijdrage Gelukkig! Er zijn mensen die blij worden van het werk dat ze doen. Maar nog steeds is zestig procent van de mensen niet gelukkig met hun werk. Heeft het er misschien mee te maken dat we ons als individu in een organisatie vaak een radertje voelen en onvoldoende ervaren wat onze persoonlijke toegevoegde waarde is? Waarom niet meer ruimte geven aan mensen met een klein of groot duurzaam idee; de changemakers binnen organisaties die graag harder vooruit willen dan de directie. Waarom deze leiders niet een prominente rol geven en samen een mooier bedrijf worden?
9. Life is too short to connect with assholes Het is niet genoeg om gelijk te hebben over het klimaat, de natuur, de toekomst. We zenden veel en vaak om ons eigen gelijk te krijgen. Het helpt niet om op het podium nog harder te schreeuwen en met nog meer feiten te strooien. Het helpt wel als je aardig bent. Om anderen te raken is het belangrijk om te vertellen wat ons persoonlijk raakt, wat onze angst is en wat onze hoop voor de toekomst. Maar het is even belangrijk om te luisteren. Om vragen te stellen en ruimte te geven voor een antwoord. En dan een echt gesprek aan te gaan waar geen winnaar uit hoeft te komen en dat mensen aan het denken zet. Misschien gunnen ze je zelfs wel het voordeel van de twijfel. Met aardig zijn kunnen we het verschil maken zonder een hufter te zijn.
10. Wij zijn de natuur Hoe kunnen we onze relatie met de natuur veranderen en ons er meer mee verbonden voelen? We hebben onszelf los gedacht en gebruiken de natuur voor ons eigen welzijn. Wat gebeurt er als wij de dieren, het gras, de bomen, de aarde; de natuur met een andere blik bekijken? Niet als zielloze objecten, maar met het besef dat alles wat leeft, groeit en bloeit een ziel heeft. Wanneer wij onszelf als onderdeel van de gehele natuur zien, behandelen wij deze ook met veel meer liefde en respect.
Call to action De rode draad is het grote belang van ‘het raken van de juiste snaar’, waardoor mensen zich verbonden voelen en zich willen inzetten om aan een duurzame toekomst te werken. Er is behoefte aan relevante en positieve communicatie over de vele initiatieven en innovaties, verhalen die het hart raken, die mensen graag willen delen en die staan voor iets groters waar ze graag bij willen horen.
Dit artikel verscheen in de Adformatie: https://www.adformatie.nl/gedragsverandering/10-inzichten-die-meer-mensen-aanzetten-tot-duurzaam-gedrag